Ik geef het toe: vaak begrijp ik vrouwen niet. Ik vind zelfs dat ze (De Anderen) vaak best moeilijk doen. Ik heb geen last van veel van hun worstelingen (en ja, ik ben een vrouw). Dus toen ik een aankondiging van “Moody Bitches”, met wetenschappelijke kennis over en advies voor De Vrouw, geschreven door psychiater Judie Holland, zag, voelde ik me aangesproken. Als therapie – om mijn vrouwelijke medemens en haar stemmingswisselingen beter te begrijpen. Als ooit, dan misschien via wetenschappelijk onderbouwde weg.

Holland wil het innerlijk leven van De Vrouw demystificeren. Ze pleit ervoor dat vrouwen hun stemmingswisselingen omarmen en inzetten voor persoonlijk gewin, omdat we niet voor niets zo zijn geëvolueerd. Het kaft belooft dat je ‘op de leukste manier gelukkig en succesvol kunt worden’, door je zelf en je lichaam beter te begrijpen. Daartoe legt Holland uit welke hersengebieden een rol spelen bij gedrag en emoties, en vooral hoe de hormoonhuishouding zielenroerselen dicteert. Vrouwen blijken behoorlijk voorspelbaar in elkaar te zitten; schommelende niveaus van allerlei hormonen tijdens de menstruele cyclus kunnen wisselende buien verklaren.

Mogelijk stond je er niet bij stil, maar als je tot over je oren verliefd bent, na de eerste zoen en tijdens seks stelt je lichaam van alles (hormonen!) in het werk om het gevoel van verbondenheid te vergroten met het object van je dromen. Dit alles met het oog op de reproductie en een gezamenlijke toekomst waarin Hij de vaderrol met verve moet gaan vervullen. Afhankelijk van waar je zit in je cyclus, val je waarschijnlijk meer op een stoere hunk (geen vader-materiaal), of op een rustiger, zorgzamer type (wel). De hormoonbalans op een specifiek moment kan ervoor zorgen dat je in die knappe one-night-stand opeens toch de vader van je kinderen denkt te herkennen. Oh, biologie.
Het is fascinerend hoe iets ongrijpbaars als een vluchtige verliefdheid of langdurige liefde goed te verklaren blijkt uit de relatieve niveaus van verschillende stofjes in ons lichaam. Dat serotonineniveaus (gelukshormoon) bij een verse verliefdheid op het niveau zit van obsessieve compulsieve stoornis verklaart ook het een en ander…

Holland adviseert gebruik te maken van de voorspelbaarheid van stemmingswisselingen, door op bepaalde moment in de cyclus sommige activiteiten niet en andere juist wel te plannen. Meer tips vind je aan het eind van het boek in een ‘overlevingsgids voor moody bitches’. Holland bespreekt hoe belangrijk goede voeding, slaap, je goed voelen in je eigen lichaam en ontspanning en mindfulness is om je fysiek en mentaal prettig te voelen. Oh, en een hoofdstuk met ‘seksadviezen waar je wél wat aan hebt’, voor de kijkcijfers.

Omdat de meeste van die adviezen nuttig zijn voor mannen en vrouwen, verbaast het me een beetje in dit boek. Ook het hoofdstuk dat het verband legt tussen chronische ontstekingen en allerlei kwalen als stress en depressie is interessant, maar niet specifiek voor vrouwen. Ik vind de insteek van het boek origineel, maar niet zo consequent uitgewerkt.
De keren dat Holland zich met advies letterlijk richt tot vrouwen, neemt ze een nogal slachtofferig perspectief in. Volgens haar lijden we aan ons Vrouw-zijn, met alle verplichtingen die dat met zich meebrengt. Dat herken ik niet; niet bij mezelf, niet in mijn omgeving.

Dat perspectief suggereert dat er werk aan de winkel is – de lezer is nu niet gelukkig en succesvol. En de (Amerikaanse) feiten liegen er inderdaad niet om. Holland begint met een tirade tegen de invloed van de farmaceutische industrie, die vrouwen problemen en angst aan praat, met als gevolg dat bijna iedereen, inclusief de kat, aan de antidepressiva is. Hoe erg ook: dit gaat over de Verenigde Staten; het enige land waar reclame voor medicijnen gemaakt mag worden die op de consument/patiënt is gericht. In het licht van dit hoofdstuk is de appendix met informatie over psychoactieve stoffen zoals antidepressiva, slaapmiddelen, eetlustremmers en proseksuele middelen, bovendien op zijn minst opmerkelijk te noemen.

Holland stelt dat ‘vrouwelijke emoties’ een probleem zijn, door druk van buitenaf. Is dat zo? Ze pleit ervoor het te laten gebeuren; het mag er zijn, dat hoort bij vrouwen. Maar soms is het toch best functioneel als je je– op je werk of zo – weet te vermannen (hmm, interessant woord)? En ook: als je minder aandacht besteedt aan allerlei kwaaltjes, heb je er vaak ook minder last van. Althans in mijn ervaring. Maar goed, misschien heb ik geen recht van spreken aangezien ik het besprokene niet nauwelijks herken. Als jij wel graag herleidt waar fysieke ervaringen of mood swings vandaan komen, heeft dit boek je veel te bieden.

Wat me het meest dwars zit is mijn indruk dat ze wat losjes omgaat met het onderscheid tussen correlatie en causatie; ik twijfelde regelmatig of de stellige woordkeus die een oorzakelijk verband suggereerden correct was. Heel verrassend vond ik deze opmerking: ‘Sinds kort ben ik van mening dat appelciderazijn alkalinerender werkt dan citroen, vandaar dat ik daar nu mijn salades mee aanmaak’. Kun je een mening hebben over chemische processen? Ook verdenk ik haar van cherry picking; het is duidelijk welke gezondheidstheorieën ze aanhangt. Ik heb niet alle onderliggende mechanismen paraat, maar sommige van de voedingstheorieën (hypes?) die ze promoot, heb ik elders overtuigend ontkracht zien worden (ze is bijvoorbeeld positief over glutenvrij eten). Vooral in de survival guide met adviezen twijfelde ik over de onderbouwing en liet de samenhang binnen hoofdstukken soms te wensen over; het eerste deel vond ik interessant en beter geschreven.

Samenvattend: een nieuwsgierigmakende insteek, met een wat teleurstellende uitwerking. Maar misschien moet ik concluderen dat ik niet Vrouw genoeg ben om tot de doelgroep van dit boek te behoren (ik vind het een prima conclusie). Ik geloof ook dat mijn begrip voor Vrouwelijke Worstelingen geen revolutie heeft doorgemaakt. Ik heb het geprobeerd.

Moody Bitches | Julie Holland
MAVEN Publishing
ISBN :978 94 9184 550 5
Originele titel :Moody Bitches. The Truth About the Drugs You’re Taking, The Sleep You’re Missing, The Sex You’re Not Having, and What’s Really Making You Feel Crazy.
Vertaling :Henny Corver en Frits van der Waa
Ontwerp :Moker

Deze recensie verscheen 22.06.2015 op SciencePalooza.nl